Wykład w dniu 9 kwietnia 2013r. prof. dr hab. Włodzimierza Stępińskiego z US na temat „Praca przymusowa w III Rzeszy”

Wykład  w dniu 9 kwietnia 2013r.
prof. dr hab. Włodzimierza Stępińskiego
z Uiwersytetu Szczecińskiego
na temat „Praca przymusowa w III Rzeszy”

                 Pan Profesor Włodzimierz Stępiński - Kierownik Zakładu badań Niemcoznawczych Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, urodzony w Warszawie w 1949 roku z rodziców powstańców warszawskich, którzy po upadku Powstania, znaleźli się w obozach pracy k. Lubecki. Przybliżając los swojej rodziny i okoliczności zamieszkania w Kamieniu Pomorskim podkreślił wpływ Babci na jego zainteresowania i drogi naukowej.
                 Pan Profesor podkreślił współpracę  Muzeum Stargardzkiego z Instytucjami Niemieckimi na temat badań miejsc pracy przymusowej w Stralsundzie i Stargardzie, opublikowanych w książce wydanej w obu językach przez nasze muzeum.
                  Po krótkim wstępie opisującą dzisiejszą rzeczywistość gdzie dominuje moda wielkomiejska pokazywana w „wypudrowanych” serialach i kolorowych gazetach - Pan Profesor podkreślił, że brakuje często refleksji o losach naszych  najbliższych przed, w czasie i po II wojnie. W literaturze historycznej mamy dużo opisów bitew, bohaterskich często heroicznych zachowań żołnierzy na polu walki czy w podziemiu ale brakuje nam badań na temat warunków i miejsc pracy przymusowej na terenie III rzeszy. Profesor jako wykładowca na uczelniach niemieckich, zastanawia się nad mentalnością Kobiet polskich i niemieckich i …odwadze w relacjach z traumatycznych przeżyć z okresu wojennego. Młode Polki wychowane w katolickiej kulturze  z różnych środowisk, wywiezione tysiące kilometrów od rodzinnych i ciepłych domów, trafiły do ciężkiej pracy fizycznej w niemieckich zakładach a głównie do gospodarstw rolnych. Pracowały po 18-ście godzin dziennie, z przerwą na jeden posiłek, bez odpowiednich ubrań, obuwia i dostępu do ciepłej wody. Polaków było coraz więcej zmuszanych do prac - wskazywała na to literka „P” obowiązkowo noszona na prawej klapie. Wojna zabrała - często 6 lat - wczesnej młodości i zdrowie i zerwała na zawsze więzi rodzinne. Do dzisiaj mąż, dzieci czy wnukowie nie wiedzą co przeżywała ich najbliższa osoba. Nikt nie będzie się chwalił, że był gwałcony, obdzierany z intymności, nagością publiczną w czasie odwszawiania, pseudoginekologicznymi badaniami - podglądanymi przez żołdaków. Polki się wstydzą o tych rzeczach mówić a tym bardziej wystąpić przed kamerą. Pan Profesor zaprezentował  zdjęcia kilkunastu dziewcząt ich nazwiska, pochodzenie i miejsca pracy. Opisał ich przeżycia i losy powojenne. Dotarł do Pań, które przechowały dowody  i pamięć o tych makabrycznych czasach i miejscach, odważyły się mówić bo do dzisiaj - mimo już podeszłego wieku - ciągle pamiętają i śnią o tych ponurych czasach. Na koniec Profesor Stępiński pokazał zdjęcia swoich rodziców jak w obozie pracy pod Lubecką poznali się, jak się to uczucie przerodziło w związek małżeński i  zaowocowało  pojawieniem się w 1949 roku osoby płci męskiej.
                  Po zakończeniu wykładu nasze koleżanki długo rozmawiały z Profesorem, dzieląc się relacjami z domów rodzinnych na podobne tematy, co dowodzi o potrzebie zbierania i dokumentowania tych historycznych wydarzeń i przekazywania ich do instytucji naukowych i archiwalnych.

                                                                                          Marian Wolanin
>> zobacz galerię